Τα χρόνια της πανδημίας, μας έφεραν μπροστά σε μία τεράστια έκρηξη των παρεχόμενων υπηρεσιών μέσω διαδικτύου. Η εκπαίδευση ως κλάδος δε θα μπορούσε να μην επηρεαστεί από αυτό το φαινόμενο. Τόσο οι εκπαιδευτικοί οργανισμοί όσο και οι εταιρικές δομές που παρέχουν εκπαιδευτικά προγράμματα διαπίστωσαν άμεσα τα οφέλη της τηλεκπαίδευσης και της απομακρυσμένης πρόσβασης στη πληροφορία. Οι φορεί που ήταν έτοιμοι για το βήμα αυτό και παρείχαν διαδικτυακές υπηρεσίες, βρήκαν πολύ ευκολότερη τη μετάβαση αυτή και προφανώς εκμεταλλεύτηκαν την πρότερη εμπειρία τους, ανακάμπτοντας λειτουργικά και επιχειρησιακά σε σύντομο χρονικό διάστημα. Έτσι, τόσο η τηλεκπαίδευση όσο και η τηλεργασία ήρθαν για να εδραιωθούν στην σύγχρονη κοινωνία.
Τι είναι η τηλεκπαίδευση και πως λειτουργεί
Με τον όρο τηλεκπαίδευση, εννοούμε την διαδικασία εκπαίδευσης μέσω διαδικτυακών μαθημάτων όπου μαθητής και καθηγητής επικοινωνούν από απόσταση. Τα μαθήματα αυτά, παρέχουν ψηφιακό περιεχόμενο (με ψηφιακά μέσα) και πραγματοποιούνται συνήθως μέσω διαδικτυακών εκπαιδευτικών πλατφορμών. Τα εξ αποστάσεως online προγράμματα εκπαίδευσης προσφέρονται με τη μορφή σεμιναρίων/μαθημάτων, ζωντανής η μαγνητοσκοπημένης ροής, ζωντανών ή μαγνητογραφημένων podcasts κ.α. Ιδιαίτερα μετά το ξέσπασμα της πανδημίας, με την ανάγκη να διατηρηθούν αποστάσεις και να αποσυμπιεστούν οι αίθουσες διδασκαλίας, η εκπαίδευση πέρασε σε μια ταχεία φάση ψηφιακής μεταμόρφωσης και η τηλεκπαίδευση ενισχύθηκε και βελτιώθηκε σημαντικά.
Η τηλεκπαίδευση στις μέρες μας ακολουθεί μια εκθετικά ανοδική πορεία, όχι μόνο σε σχολεία και πανεπιστήμια, αλλά και σε άλλους οργανωμένους φορείς παροχής γνώσεων, δίνοντας τη δυνατότητα σε ανθρώπους να αποκτήσουν γνώσεις και να βελτιώσουν τις γνωστικές δεξιότητές τους ή και το ακαδημαϊκό τους επίπεδο, με εύκολο και ταχύρρυθμο τρόπο. Η σημασία της τηλεκπαίδευσης και η συμβολή της στην αύξηση του γενικότερου μορφωτικού επιπέδου, φαίνεται να αποτελεί μόδα και προϊόν της ψηφιακής εποχής, όμως ήρθε για να μείνει και ενδεχομένως να αντικαταστήσει πλήρως τη κλασική εκπαιδευτική διαδικασία σε λίγα χρόνια.
Η σημασία της απαραίτητης τηλεκπαίδευσης σήμερα
Υπάρχουν πολλοί λόγοι για τους οποίους η τηλεκπαίδευση σήμερα έχει γίνει πλέον πολύ σημαντική εντός και εκτός των βαθμίδων εκπαίδευσης. Για πολλούς ανθρώπους η επιλογή να εκπαιδευτούν μέσω τηλεκπαίδευσης μπορεί να οφείλεται στο γεγονός, ότι αναζητούν επιπρόσθετη ή εξειδικευμένη γνώση (που δε παρέχεται κοντά τους με φυσικής παρουσίας μαθήματα) ή εργάζονται σε έναν κλάδο που δεν προσφέρει πολλά όσον αφορά στην προσωπική ή και επαγγελματική τους ανάπτυξη. Η τηλεκπαίδευση λοιπόν, μπορεί να τους προσφέρει γνώσεις που είναι πολλές φορές πολύ απαραίτητες για την καλύτερη απόδοση στην εργασία τους.
Για άλλους, τα οφέλη της τηλεκπαίδευσης συσχετίζονται με το γεγονός ότι ίσως δεν μπορούν να βρουν τον απαιτούμενο χρόνο να παρακολουθήσουν δια ζώσης ένα πρόγραμμα σταθερού προγράμματος δομημένων μαθημάτων που επιθυμούν πχ σε μία εκπαιδευτική δομή, λόγω δικών τους προσωπικών υποχρεώσεων. Συνεπώς, τα προγράμματα απομακρυσμένης εκπαίδευσης, προσφέρουν μεγαλύτερη ευελιξία επιλογών σε σχέση με τη διαχείριση χρόνου από άλλες επιλογές σταθερού ωρολόγιου προγράμματος.
Είναι αλήθεια ωστόσο, ότι υπάρχουν και κάποια μειονεκτήματα με τα μαθήματα εξ αποστάσεως και γενικότερα με την εφαρμογή της τηλεκπαίδευσης. Ως ενδεικτικά μειονεκτήματα, ας αναφέρουμε τη φυσική υποστηρικτική παρουσία ενός καθηγητή προς τον μαθητή του ή τη δυσκολία κάποιου από τα δύο μέρη να χρησιμοποιήσει νέα τεχνικά μέσα (τουλάχιστον στα πρώτα μαθήματα). Όμως, από την άλλη το πλήθος των πλεονεκτημάτων και η σημασία της τηλεκπαίδευσης γενικότερα, υπερπηδούν τα όποια μειονεκτήματα. Με τη σωστή μορφή / δομή και περιεχόμενο, η τηλεκπαίδευση μπορεί να γίνει πολύ αποδοτική αλλά και πολύ απαραίτητη στην σημερινή εποχή.
Τι βλέπουμε να συμβαίνει στο προσεχές μέλλον με τη τηλεκπαίδευση
Η εξ αποστάσεως εκπαίδευση και τα online μαθήματα, θεωρούνται από πολλούς πως είναι το επόμενο μεγάλο βήμα στην εκπαίδευση. Στην Ελλάδα, από τους πρώτους μήνες της πανδημίας άρχισαν να σχεδιάζονται συστήματα εκπαίδευσης να υποκαταστήσουν τον παραδοσιακό τρόπο μαθημάτων ως απάντηση στην ανάγκη να μείνουν σπίτι οι μαθητές για τη προστασία της υγείας του κοινωνικού συνόλου. Παρότι τα μέσα τηλεκπαίδευσης υπήρχαν αρκετά χρόνια πριν και υιοθετούνταν με αργό ρυθμό από εκπαιδευτήρια, εταιρείες, οργανισμούς κι φορείς, με την ατυχή αφορμή της πανδημίας, η τηλεκπαίδευση αναπτύχθηκε πολύ απότομα και έγινε αποδεκτή λόγω συνθηκών από πολλούς ανθρώπους σε παγκόσμιο επίπεδο.
Σήμερα, η τηλεκπαίδευση προσφέρει ένα ευρύ και σημαντικό φάσμα πλεονεκτημάτων για τους μαθητές (και τους εργαζόμενους) που την αξιοποιούν, και διαφαίνεται πως θα γίνει μελλοντικά ακόμα πιο απαραίτητη και θα αναπτυχθούν οι τεχνολογίες που την αφορούν ακόμα περισσότερο. Η σχεδόν σαρωτική υιοθέτηση αυτής εν καιρώ πανδημίας, αποδεικνύει την χρησιμότητα της και πως τα δεδομένα της εκπαίδευσης έχουν αλλάξει μια για πάντα. Οι περισσότεροι εκπαιδευτικοί οργανισμοί και οι πιο μεγάλοι αλλά και οι μικρότεροι, παρέχουν πια αρκετά προγράμματα και μαθήματα (ακόμα και πτυχία) εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, προκειμένου να συμβαδίζουν με τις εξελίξεις και τις νέες συνθήκες.
Το συμβατικό μοντέλο εκπαίδευσης αντικαθίσταται από ένα νέο καινοτόμο, όπου οι τεχνολογικές εξελίξεις διαδραματίζουν κρίσιμο και καθοριστικό ρόλο. Πρόσφατες μελέτες αποδεικνύουν ότι μελλοντικά το μοντέλο εκπαίδευσης θα αλλάξει αισθητά και οι μορφές τηλεκπαίδευσης θα υιοθετηθούν καθολικά. Αναφερόμαστε σε ένα μικτό εκπαιδευτικό σύστημα, που θα συνδυάζει παραδοσιακές μεθόδους διδασκαλίας με την τελευταία λέξη της τεχνολογίας. Ένα τέτοιο υβριδικό σύστημα εκπαίδευσης, θα προσφέρει καλύτερη μαθησιακή εμπειρία στους μαθητές και θα τους προετοιμάζει καλύτερα για το εργασιακό τους περιβάλλον αλλά και τη προσωπική τους γνωσιακή βελτίωση.
Οι αίθουσες διδασκαλίας πρόκειται να αντικατασταθούν από εικονικές τάξεις, όπου οι δάσκαλοι θα μπορούν να προσεγγίσουν και να έρχονται σε επαφή με μαθητές από οποιαδήποτε γωνιά το κόσμου. Το κόστος της εκπαίδευσης θα μειωθεί σημαντικά και έτσι όλο και περισσότεροι άνθρωποι θα έχουν μεγαλύτερη πρόσβαση στη γνώση. Η ανάπτυξη σχετικών μεθόδων και μοντέλων είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τις ταχύτητες μετάδοσης του ίντερνετ και το βαθμό με τον οποίο οι χώρες αναβαθμίζουν το τεχνολογικό υλικό τους.
Συμπέρασμα
Η τηλεκπαίδευση παρότι αυξήθηκε σημαντικά μέσα στην πανδημία, είναι βέβαιο ότι θα υιοθετηθεί όλο και περισσότερο, αφού η συμβολή της αναγνωρίζεται πια σημαντικά σαν ένα μοντέρνο, οικονομικό και αποδοτικό εργαλείο μάθησης. Τα προγράμματα εξ αποστάσεως, μπορούν να βελτιώσουν αισθητά το επίπεδα μόρφωσης των ανθρώπων χωρίς να εμποδίζουν τη ροή της καθημερινότητας τους και με πλεονέκτημα το μεγάλο βεληνεκές τους όταν υιοθετούνται, συμβάλλουν στη διασπορά της γνώσης. Η τηλε-μόρφωση τόσο σε εκπαίδευση όσο και σε αγορά εργασίας είναι πλέον πιο προσβάσιμη, πιο εύπεπτη και πιο γρήγορη. Όσοι αναφέρονται στα online μαθήματα και μιλάνε για μία πρόσκαιρη μόδα λόγω των σύγχρονων περιοριστικών συνθηκών, θα απογοητευτούν τα προσεχή χρόνια, καθότι πρόκειται για το επόμενο κύριο μοντέλο εκπαίδευσης.
